คลังความรู้

บริการให้คำปรึกษา แนะนำเกี่ยวกับที่ดิน การตรวจสอบสถานะโฉนดที่ดิน น.ส.3 น.ส.3 การตรวจสอบการใช้ประโยชน์ในที่ดิน

สาระความรู้

การรังวัดนั้นสามารถแบ่งออกได้เป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ 3 ประเภทคือ
การรังวัดที่ดินที่ยังไม่มีเคยมีการรังวัดเพื่อออกโฉนดที่ดิน ได้แก่

การรังวัดออกหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดินที่ได้ทำประโยชน์แล้ว และเป็นที่ดินที่จะพึงออกโฉนดที่ดินได้ตามกฏหมาย สามารถแบ่งการรังวัดออกได้ 5 ชนิด กล่าวคือ

1.1 การสำรวจรังวัดทำแผนที่เพื่อออกโฉนดที่ดิน ในกรณีเช่นนี้เป็นการรังวัดออกโฉนดที่ดินในท้องที่หนึ่ง ๆ คราวหนึ่ง ๆ เป็นตำบล ๆ โดยท้องที่นั้น ๆ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยจะประกาศกำหนดเขตจังหวัดที่จะทำการรังวัดในราชกิจจานุเบกษา

1.2 การรังวัดตกค้าง คือ การรังวัดเฉพาะแปลงในกรณีที่ผู้มีสิทธิครอบครองที่ดินเฉพาะรายขอออกโฉนดที่ดินที่ตนไม่ได้นำพนักงานเจ้าหน้าที่สำรวจมาทำการรังวัด เมื่อคราวสำรวจการรังวัดทั้งตำบล

1.3 การรังวัดออกโฉนดที่ดินแบบท้องถิ่น เพื่อขยายการออกโฉนดที่ดินให้ทั่วทุกท้องถิ่น และเป็นการประหยัดค่าใช้จ่ายจากเงินงบประมาณแผ่นดิน

1.4 การรังวัดโฉนดตราจอง การรังวัดออกหนังสือสำคัญชนิดนี้ กระทำเฉพาะในท้องถิ่นที่ที่มีหนังสือสำคัญชนิดนี้เท่านั้น คือ ในจังหวัดพิษณุโลก สุโขทัย อุตรดิตถ์ พิจิตร และนครสวรรค์ การรังวัดได้อาศัยยึดโยงลงในระวางผ้าแก้ว จะออกให้เฉพาะที่ดินที่มีระวางอยู่แล้วเท่านั้น ห้ามมิให้สร้างระวางขึ้นมาใหม่อีก

1.5 การรังวัดออกตราจองที่ตราว่า “ได้ทำประโยชน์แล้ว” การรังวัดออกหนังสือสำคัญชนิดนี้ได้อาศัยอำนาจตามมาตรา 11 แห่งพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฏหมายที่ดินเช่นเดียวกับข้อ 1.4 อาศัยการรังวัดสร้างระวางตามคำสั่งกรมที่ดิน ที่3/2496 ลงวันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2496
การรังวัดที่ดินที่เคยรังวัดออกโฉนดที่ดินแล้ว ได้แก่

การรังวัดที่มีโฉนดที่ดิน, โฉนดแผนที่, โฉนดตราจอง และตราจองที่ตราว่า “ได้ทำประโยชน์แล้ว” สามารถแบ่งออกได้ 5 ชนิด กล่าวคือ

1.1 การรังวัดแบ่งแยกโฉนดที่ดินและใบไต่สวน ที่ดินที่มีโฉนดที่ดินแล้วหรือมีใบไต่สวน ถ้าหากเจ้าของที่ดินมีความประสงค์ที่จะแบ่งแยกที่ดินเป็นบางส่วน จะต้องมายื่นคำขอต่อเจ้าหน้าที่พนักงานที่ดินยังสำนักงานที่ดินจังหวัด หรือสำนักงานที่ดินสาขาในท้องถิ่นที่ที่ดินตั้งอยู่ การรังวัดแบ่งแยกนั้นจะแบ่งออกได้เป็น6ประเภทคือ แบ่งกรรมสิทธิ์รวม, แบ่งแยกในนามเดิม, แบ่งขาย, แบ่งหักที่สาธารณประโยชน์, แบ่งหักที่พัง และแบ่งเวนคืน

1.2 การรังวัดสอบเขตที่ดินเฉพาะแปลง ในกรณีที่เจ้าของโฉนดที่ดินประสงค์จะให้พนักงานเจ้าหน้าที่ทำการรังวัดตรวจสอบเขตที่ดินของตนเมื่อสงสัยว่ากาครอบครองจะไม่ตรงตามเขตโฉนดที่ดิน

1.3 การรังวัดรวมโฉนดที่ดิน เป็นการรังวัดรวมหนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ประเภทเดียวกันตั้งแต่ 2 โฉนดขึ้นไป เพื่อสร้างหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดินขึ้นมาใหม่

1.4 การรังวัดซ้ำใบไต่สวน ได้แก่การรังวัดในกรณีที่ดินได้เคยนำพนักงานเจ้าหน้าที่รังวัดเพื่อออกโฉนดที่ดินไว้แล้ว แต่ไม่มาขอรับโฉนดที่ดินภายในกำหนด 10 ปี

1.5 การรังวัดสอบเขตใบไต่สวน การรังวัดในกรณีนี้เกิดขึ้นจากการแจกใบไต่สวนให้กับเจ้าของที่ดินในกรณีทำนิติกรรมชั้นใบไต่สวน (เมื่อก่อน พ.ศ. 2465)  ก่อนแจกโฉนดที่ดิน ได้มีการแจกใบไต่สวนให้กับเจ้าของที่ดิน แต่ในปัจจุบันไม่มีการการแจกใบไต่สวน เว้นในกรณีแจกเพื่อไปทำนิติกรรมชั้นใบใต่สวน แต่เจ้าของที่ดินนั้นไม่นำใบไต่สวนมาขอรับโฉนดที่ดินภายในระยะเวลา 10 ปี
การรังวัดที่ดินที่ยังไม่เคยมีการรังวัดเพื่อออกโฉนดที่ดินและที่ดินที่เคยรังวัดออกโฉนดที่ดินแล้ว การรังวัดในที่ดินประเภทนี้ ได้แก่ การรังวัดทำแผนที่พิพาทตามคำสั่งศาล เป็นการรังวัดเพื่อแสดงเขตพิพาทระหว่างโจทก์ จำเลย ในคดีเกี่ยวกับที่ดินและทรัพย์ส่วนควบกันที่ดิน การรังวัดทำแผนที่พิพาทนั้นเป็นการรังวัดรวมที่ดินที่มีหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดินและที่ดินที่ยังไม่มีหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน

อ้างอิงจาก ระเบียบกรมที่ดิน

รวบรวมโดย สมาคมช่างสำรวจ

ติดต่อ SCR Survey

phone-call (1)

081-488-4304 (พรชัย)
LINE: 0814884304

map

189/11 ซอยประชัญคดี สุขุมวิท 39 ถนนสุขุมวิท แขวงคลองตันเหนือ เขตวัฒนา กทม. 10110